Kultura

Fundatorka eremu już w bibliotece

Opublikowane

Kolekcja portretów członków rodziny Tęczyńskich wzbogaciła się o kolejny cenny eksponat. Dzięki życzliwości Ojca Ryszarda Stolarczyka – Przeora Klasztoru Karmelitów Bosych w Czernej udało się wykonać replikę portretu Agnieszki Tęczyńskiej-Firlejowej  – fundatorki pustelni.

Na portrecie, którego oryginał znajduje  się w Klasztorze Karmelitów Bosych w Czernej, Agnieszka Tęczyńska przedstawiona jest w pozycji stojącej w habicie benedyktynek, z różańcem w lewej ręce, z prawą ręką wspartą na otwartej księdze leżącej na stoliku. Obok księgi stoją krucyfiks, lichtarz z gasnącą świecą, czaszka i zegar. Przedmioty te nadają portretowi symboliczny charakter przypominając o przemijaniu. Zielona narzuta przykrywająca stolik ozdobiona jest herbem topór zwieńczonym koroną.

Jest to już czwarta reprodukcja portretów Tęczyńskich jakie wykonało stowarzyszenie Ratuj Tenczyn, pozostałe trzy przedstawiają brata hrabianki – Jana Magnusa, jej bratanka Stanisława oraz ją samą, siedzącą na ozdobnym krześle. Spośród wszystkich reprodukcji obraz odznacza się największymi rozmiarami: 200/137 cm – wykonany został techniką druku na płótnie.

Reprodukcję można już obejrzeć w Miejsko Gminnej Bibliotece Publicznej w Krzeszowicach, Stowarzyszenie Ratuj Tenczyn liczy jednak na to, że jest to jedynie tymczasowe miejsce ekspozycji portretów i że docelowo znajdą się one w muzeum jakie zostanie stworzone na Tenczynie.

magnus_i_agnieszka

Zdjęcie 1 z 6

Repliki portretów Jana Magnusa Tęczyńskiego i jego siostry Agnieszki Tęczyńskiej Firlejowej

Podkreślić należy że inicjatywy takie jak gromadzenie i odtwarzanie eksponatów odgrywają ważną rolę w walce o ochronę Tenczyna. Są one bowiem dowodem na to że pamięć o obiekcie i świadomość jego wartości odżywa wśród lokalnej społeczności, co daje szansę na jego trwałe zagospodarowanie, użytkowanie, oraz funkcjonowanie w dłuższym okresie. Czynniki te uzasadniają nakłady związane z zabezpieczeniem ruiny przekazywane przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Wspomnieć należy również że koszty związane z wykonaniem reprodukcji zostały pokryte w całości ze środków własnych stowarzyszenia Ratuj Tenczyn.

Agnieszka Tęczyńska-Firlejowa, wojewodzina krakowska, córka Andrzeja Tęczyńskiego, wojewody krakowskiego i Zofii Dembowskiej, urodziła się na Tenczynie w 1578 r. W szesnastym roku życia (1594) poślubiła wdowca Mikołaja Firleja, wojewodę krakowskiego. Po rychłej śmierci męża (1599) Agnieszka Tęczyńska-Firlejowa zajęła się wychowywaniem swego syna Jana i dwóch córek: Zofii i Krystyny. Wojewodzina krakowska miała rozległe kontakty – przyjaźniła się między innymi z królem Zygmuntem III Wazą i jego żoną Anną Habsburżanką, w 1593 r. towarzyszyła parze królewskiej w podróży do Szwecji. Gdy w czerwcu 1620 roku zapadła w Rzymie decyzja o założeniu w Polsce klasztoru pustelniczego Karmelitów, sfinansowania tego przedsięwzięcia podjęła się właśnie Agnieszka Tęczyńska. Pod budowę klasztoru wybrano otoczoną wzgórzami i lasami dolinę pomiędzy wsiami Czerna i Paczółtowice. Fundatorka oddała karmelitom także wsie: Paczółtowice, Siedlec, Żbik oraz część ziem w Żarach. Dobra te przeznaczono na wybudowanie klasztoru i utrzymanie zakonników. Po dziesięciu latach budowy której koszt wyniósł 75 000 zł. Karmelitom oddano kościół wraz ze skrzydłem klasztornym. Nad bramą wjazdową do klasztoru umieszczono tablicę z łacińską dedykacją. W tłumaczeniu na język polski napis głosi:

Najlepszemu i Najwyższemu Bogu! Mieszkańcy Świętej Pustelni, Którzy chodzicie za Barankiem, Nie szukajcie Go spoczywającego między liliami! Dla którego rozkoszy znakomita hrabianka na Tęczynie Firlejowa, Wojewodzina Krakowska, Agnieszka – Barankowi w cierniach, ten łuk murów za łuk niebieski Swym tęczyńskim wyciosała toporem. R. P. 1640 dnia 1 października.

Fundatorka zobowiązała mieszkańców eremu do wykupu kobiet z niewoli tatarskiej i tureckiej. Na ten cel zapisała stały fundusz.

Autor tekstu: Grzegorz Stępowski, Ratuj Tenczyn

14 komentarzy

Najpopularniejsze

Exit mobile version